Podczas ceremonii, która odbyła się 25 maja 2016 r. w Garching pod Monachium, Europejskie Obserwatorium Południowe podpisało kontrakt z ACe Consortium składającym się z firm Astaldi, Cimolai oraz podwykonawcy EIE Group, na budowę kopuły i struktury teleskopu E-ELT (Ekstremalnie Wielkiego Teleskopu Europejskiego). To największy kontrakt w historii ESO lecz także największy kontrakt kiedykolwiek zawarty w historii astronomii naziemnej. Podczas uroczystości przedstawiono projekt budowy E-ELT. Prace konstrukcyjne nad budową teleskopu i kopuły mogą się już zacząć.
Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (E-ELT) charakteryzuje się zwierciadłem głównym o średnicy 39 metrów i będzie największym na świecie teleskopem obserwującym w zakresie optycznym i w bliskiej podczerwieni: to naprawdę nasze największe oko na Wszechświat. Teleskop powstanie w północnym Chile na już przygotowanym do tego miejscu budowy.
Umowa budowy kopuły i konstrukcji teleskopu została podpisana przez Dyrektora Generalnego ESO Tima de Zeeuwa, Prezesa Astaldi Paulo Astaldiego oraz Prezydenta Cimolai Luigi Cimolai.
Umowa obejmuje zaprojektowanie, stworzenie, transport, montaż na miejscu i weryfikację kopuły i konstrukcji teleskopu. Przy kwocie opiewającej na 400 milionów euro, jest to największy kontrakt kiedykolwiek zawarty przez ESO i zarazem największy kontrakt w astronomii naziemnej.
Kopuła E-ELT i konstrukcja teleskopu wyniesie technologię budowy teleskopów na zupełnie nowy poziom. Kontrakt obejmuje nie tylko potężną 85-metrowej średnicy obrotową kopułę o łącznej masie 5000 ton, lecz także ruchomy montaż teleskopu o masie 3000 ton. Obydwie konstrukcje znacznie przewyższają rozmiarami swoich poprzedników.
E-ELT powstaje na szczycie Cerro Armazones, wysokiej na 3000 metrów góry, znajdującej się około 20 kilometrów od Obserwatorium Paranal. Na miejscu powstała już droga dojazdowa na szczyt oraz wyrównano wierzchołek – prace nad budową kopuły rozpoczną się na miejscu w 2017 roku.
Tim de Zeeuw, dyrektor generalny ESO powiedział: „E-ELT dostarczy nam odkryć, o których aktualnie nawet nie możemy marzyć, zainspiruje ludzi na całym świecie do zwrócenia się ku nauce, technologii oraz do przyjrzenia się naszemu miejscu we Wszechświecie. Dzisiejsza uroczystość jest krokiem milowym na drodze do rozpoczęcia obserwacji za pomocą E-ELT w 2024 roku.”
Wiele innych aspektów budowy E-ELT także postępuje w dobrym tempie. ESO podpisało już umowy na budowę pierwszych instrumentów: MICADO, HARMONI oraz METIS, jak również systemu optyki adaptacyjnej MAORY. Kontrakt na budowę potężnego lustra wtórnego zostanie podpisany wkrótce.
Powierzchnia lustra zbierającego światło w E-ELT będzie większa od wszystkich istniejących teleskopów obserwujących w zakresie optycznym ŁĄCZNIE, a system optyki adaptacyjnej pozwoli na rejestrowanie obrazów 15 razy ostrzejszych od tych z Kosmicznego Teleskopu Hubble’a na tej samej długości fali.
Źródło: ESO