Międzynarodowy zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu w Getyndze, we współpracy z badaczami z Instituto de Astrofisica de Canarias (IAC) odkrył, wykorzystując do tego wysokiej rozdzielczości spektrograf CARMENES zainstalowany w obserwatorium Calar Alto, dwie nowe planety podobne do Ziemi i krążące wokół jednej z najbliższych nam gwiazd.
Gwiazda Teegardena znajduje się jedynie 12,5 roku świetlnego od Ziemi. To czerwony karzeł znajdujący się w kierunku gwiazdozbioru Barana. Temperatura na jej powierzchni wynosi 2700 stopni Celsjusza, a jej masa stanowi jedną dziesiątą masy Słońca. Choć owa gwiazda znajduje się tak blisko nas, jej słaby blask pozwolił na jej odkrycie dopiero w 2003 roku.
„Obserwowaliśmy tę gwiazdę przez trzy lata poszukując okresowych zmian jej prędkości” tłumaczy Mathias Zechmeister, badacz z Uniwersytetu w Getyndze i główny autor artykułu opisującego odkrycie. Obserwacje wskazały, że wokół niej krążą dwie planety przypominające planety wewnętrznej części Układu Słonecznego. Są one tylko nieznacznie większe od Ziemi i znajdują się w tak zwanej ekosferze swojej gwiazdy, czyli tam gdzie potencjalnie na ich powierzchniach może istnieć woda w stanie ciekłym. „Możliwe, że obie planety są elementami większego układu” mówi Stefan Dreizler, inny badacz z Getyngi i współautor artykułu.
Fotometryczne kampanie obserwacyjne tej gwiazdy przeprowadzono za pomocą instrumentów takich jak Muscat2 zainstalowany na Teleskopie Calos Sanchez w Obserwatorium Teide na Teneryfie, raz za pomocą sieci teleskopów w Obserwatorium Las Cumbres. Opisywane badania wskazują, że sygnały od obu planet nie mogą być spowodowane aktywnością gwiazdy, mimo tego, że nie byliśmy w stanie wykryć tranzytów obu nowych planet” mówi Victor Sanchez Bejar, badacz z IAC.
Aby można było skorzystać z metody tranzytów, planety muszą przechodzić na tle tarczy gwiazdy macierzystej i blokować część emitowanego przez nią promieniowania, co oznacza, że planeta musi się znaleźć na linii łączącej gwiazdę z Ziemią. Tak szczęśliwe ustawienie dotyczy jedynie niewielkiego wycinku układów planetarnych.
Typ gwiazd, do którego należy gwiazda Teegardena obejmuje najmniejsze gwiazdy, dla których badacze są w stanie zmierzyć masy planet za pomocą obecnej technologii. „To odkrycie stanowi ogromny sukces projektu CARMENES, który został zaprojektowany do poszukiwania planet krążących wokół mało masywnych gwiazd” mówi Ignasi Ribas, badacz z Institut d’Estids Espacials (IEEC) w Katalonii i współautor opracowania.
Od 2016 roku niemieccy i hiszpańscy badacze poszukują za pomocą instrumentu CARMENES zainstalowanego na 3,5-metrowym teleskopie w Obserwatorium Calar Alto, planet krążących wokół pobliskich gwiazd. Opisywane tutaj planety stanowią 10. i 11. planetę odkrytą w ramach projektu.
Źródło: Instituto de Astrofisica de Canarias