Kosmiczny Teleskop Hubble’ zajrzał sześć miliardów lat wstecz starając się dostrzec ekstremalnie słabe elementy struktury gromady galaktyk Abell 370, których jak dotąd jeszcze nikt nie obserwował. Abell 370 stanowi jeden z celów programu Frontier Fields, który wykorzystuje masywne gromady galaktyk do badania tajemnic ciemnej materii i bardzo wczesnego Wszechświata.
Sześć miliardów lat świetlnych stąd w Gwiazdozbiorze Wieloryba (Cetus) znajduje się gromada galaktyk Abell 370 składająca się z setek galaktyk. Już w połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, zdjęcia gromady pozwalały dostrzec, że gigantyczny, jasny łuk w dolnej, lewej części kadru to nie struktura znajdująca się w gromadzie, a raczej zjawisko astrofizyczne: grawitacyjnie soczewkowany obraz galaktyki znajdującej się dwa razy dalej niż sama gromada. Hubble pozwolił wykazać, że łuk ten składa się z dwóch zniekształconych obrazów zwykłej galaktyki spiralnej, która czysto losowo znajduje się przypadkiem dokładnie za gromadą.
Potężny wpływ grawitacyjny gromady Abell 370 zakrzywia czasoprzestrzeń w jej otoczeniu sprawiając, że światło biegnące od galaktyk tła rozciąga się wzdłuż licznych ścieżek i z naszego punktu widzenia jest ono zniekształcone i jaśniejsze. Zjawisko to widać tutaj w postaci serii łuków zakrzywiających się wokół centrum kadru. Masywne gromady galaktyk mogą zatem działać jak swego rodzaju naturalne teleskopy, umożliwiając astronomom dojrzenie bardzo odległych galaktyk znajdujących się daleko za gromadami – to istny rzut oka na Wszechświat istniejący tuż po swoich narodzinach, zaledwie kilkaset milionów lat po Wielkim Wybuchu.
Powyższe zdjęcie gromady Abell 370 wykonano w ramach programu Frontier Fields wykorzystującego 630 godzin obserwacyjnych na teleskopie Hubble’a na przestrzeni 560 orbit teleskopu wokół Ziemi. W tym czasie bardzo szczegółowo sfotografowano sześć gromad galaktyk – Abell 370 była ostatnią z nich. Poprzednie zdjęcie tej gromady – na podstawie krótszych obserwacji, a tym samym nie tak bardzo szczegółowe – opublikowano w 2009 roku.
Źródło: ESA/Hubble