Dr Wes Fraser z Queen’s University w Belfaście jest kierownikiem międzynarodowego projektu badawczego „Colours of the Outer Solar Systems Origins Survey” w skrócie Col-OSSOS, wykorzystującego dane zebrane za pomocą teleskopów Gemini North oraz CFHT (Canada-France-Hawaii Telescope) znajdujących się na szczycie Maunakea na Hawajach. Jednoczesne wykorzystanie obu teleskopów pozwoliło zespołowi dr Frasera na unikalne badania zewnętrznych rejonów Układu Słonecznego.
Badacze skupili się na Pasie Kuipera – przestrzeni znajdującej się za orbitą Neptuna. To właśnie tam znajduje się ponad 1700 znanych lodowych obiektów stanowiących pozostałości po wczesnej historii Układu Słonecznego. Zazwyczaj obiekty powstałe w tym regionie charakteryzują się barwą czerwoną.
Niemniej jednak w trakcie swoich badań dr Fraser zidentyfikował niewielką grupę nietypowych obiektów charakteryzujących się barwą niebieską i przemieszczających się po Pasie Kuipera w układach podwójnych.
Astronomowie zawsze myśleli, że obiekty te powstały w centrum Pasa Kuipera jednak wyniki badań Frasera opublikowane wczoraj w periodyku Nature Astronomy wskazują, że niebieskie układy podwójne w rzeczywistości mogły powstać dużo bliżej Słońca, a następnie oddalić się od niego prowadzone przez oddziaływanie grawitacyjne Neptuna, który wypchnął je na obecną orbitę kilka miliardów lat temu.
Badania Frasera wskazują, że gdy Neptun przemieszczał się z orbity w odległości 20 AU od Słońca na obecną orbitę 30 AU od Słońca, robił to spokojnie i powolnie, dzięki czemu delikatne i luźno ze sobą związane układy podwójne mogły także przemieścić się o podobną odległość na obecną orbitę nie rozpadając się na pojedyncze obiekty.
Opisując wagę swoich odkryć, dr Fraser powiedział: Nasze badania otwierają nowe spojrzenie na niektóre aspekty wiedzy o wczesnych etapach powstawania planet. Teraz przynajmniej mamy wyraźne wskazówki co do tego gdzie powstały te niebieskie układy podwójne.
Mieliśmy już trochę dowodów o zwiększaniu orbity Neptuna do 30 AU. Nasza hipoteza tłumacząca w jaki sposób niebieskie układy podwójne znalazły się tam gdzie je obserwujemy wymusza aby migracja Neptuna przebiegała powolnie i bezproblemowo.
Zastosowane w tym przypadku nowatorskie podejście wykorzystujące dwa światowej klasy teleskopy jednocześnie pozwoliło nam zebrać pełne widmo obiektów od ultrafioletu, przez zakres optyczny po bliską podczerwień. Bez tego programu i naszych partnerów, ten przełom byłby niemożliwy.
Źródło: Queen’s University Belfast