To wielka astrofizyczna sprawa kryminalna. W całym Wszechświecie mordowane są galaktyki, a naukowcy starają się znaleźć sprawcę tych wszystkich zabójstw.
Najnowsze badania opublikowane wczoraj przez międzynarodowy zespół badaczy z International Centre for Radio Astronomy Research (ICRAR) starają się rozwiązać tę zagadkę. Najnowsze badania pozwalają stwierdzić, że zjawisko zwane odzieranie pod wpływem ciśnienia uderzenia jest dużo bardziej powszechne niż nam się wcześniej wydawało, a prowadzi ono do wyrywania gazu z galaktyk, przez co są one przedwcześnie pozbawiane surowca do produkcji nowych gwiazd.
Badanie 11 000 galaktyk wykazuje, że gaz – kluczowy czynnik procesów gwiazdotwórczych – jest gwałtownie wydzierany z galaktyk w lokalnym Wszechświecie.
Toby Brown, lider badania i doktorant w ICRAR i Swinburne University of Technology zauważa, że aktualnie astronomowie uważają, że galaktyk zanurzone są w obłokach ciemnej materii, tzw. halo ciemnej materii.
Ciemna materia to tajemniczy rodzaj materii, który pomimo tego, że jest całkowicie niewidoczny odpowiada za 27 procent Wszechświata, przy czym normalna materia to zaledwie 5 procent. Pozostałe 68 procent to ciemna energia.
„W toku swojego życia, galaktyki przelatują przez różnych rozmiarów halo galaktyczne, od halo o masie typowej dla naszej Drogi Mlecznej do halo o masie tysiące razy większej,” mówi Brown.
„Gdy galaktyki przelatują przez te większe halo, bardzo gorąca międzygalaktyczna plazma między nimi wydziera z nich gaz.”
„O takim potężnym halo ciemnej materii można myśleć jak o gigantycznej, kosmicznej zmiotce, która przelatuje przez galaktyki fizycznie wymiatając z nich gaz.”
Po takim spotkaniu galaktyki nie mogą już dalej utrzymać zachodzących w nich procesów gwiazdotwórczych.
„To automatycznie zmienia cykl życia galaktyki, ponieważ już istniejące gwiazdy z czasem się starzeją, a nie ma kolejnych generacji, które mogą je zastąpić. Jeżeli zabierze się surowiec do produkcji nowych gwiazd, galaktyka skazana zostaje na przedwczesną śmierć.”
Dr Barbara Catinella, badaczka z ICRAR i współautorka artykułu zaznacza, że astronomowie byli świadomi, że odzieranie przez ciśnienie uderzenia wpływa na galaktyki znajdujące się w gromadach galaktyk, które posiadają najbardziej masywne hal odkryte we Wszechświecie.
„Nasz artykuł dowodzi jednak, że ten sam proces zachodzi także w dużo mniejszych grupach zaledwie kilku galaktyk, w których znajduje się dużo mniej ciemnej materii,” mówi Brown.
„Większość galaktyk we Wszechświecie należy do grup składających się z kilku do stu galaktyk.”
Wyniki badań zostały opublikowane w periodyku Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Źródło: ICRAR