Źródło: ESO/Digitized Sky Survey 2
Alfa Centauri to już nie Alfa Centauri. Od dawna używana nazwa tego układu podwójnego została zamieniona na jej starożytny odpowiednik w nowym katalogu Międzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU), który ustala 227 oficjalnych nazw dla różnych gwiazd na niebie.
Według informacji przekazanej przez IAU ustalenie nazw ma wyeliminować wątpliwości. Dla przykładu, gwiazda Fomalhaut ma ponad 30 różnych nazw, dlatego ciężko czasami ustalić, której nazwy – lub pisowni – powinno się używać . W przypadku tej gwiazdy na przestrzeni lat używano Fumalhaut, Fomalhut, a nawet Fomal’gaut.
Międzynarodowa Unia Astronomiczna, która jest oficjalnym ciałem ustalającym oficjalne nazwy obiektów astronomicznych, wybrała pojedyncze nazwy dla gwiazd, które dotąd wykorzystywały więcej niż jedną nazwę. Tutaj trzeba przyznać, że niektóre decyzje mogą być kontrowersyjne dla obserwatorów. Dla przykładu, układ podwójny Alfa Centauri, leżący 4.33 lat świetlnych od Słońca, teraz oficjalnie będzie wykorzystywał nazwę „Rigil Kentaurus” – to starożytna nazwa tego układu.
Sąsiadująca ze Słońcem gwiazda Proxima Centauri – najbliższa nam gwiazda leżąca zaledwie 4.22 lat świetlnych od Ziemi – utrzyma swoją nazwę, co pozwoli na łatwiejsze śledzenie informacji o najbliższej Ziemi egzoplanecie (obecnie znanej pod nazwą Proxima b).
W wielu przypadkach utrzymano najbardziej znane nazwy; dla przykładu Wega, która ma kilka innych nazw, pozostanie przy nazwie Wega – co będzie odzwierciedlało katalogi gwiazd tworzone od stuleci. Oficjalne oznaczenia alfanumeryczne nadane gwiazdom, a wykorzystywane przez zawodowych astronomów, pozostaną niezmienione.
„Z uwagi na fakt, że IAU nadaje nazwy egzoplanetom i ich gwiazdom macierzystym, niezbędnym wydawało się skatalogowanie nazw gwiazd powszechnie używanych w przeszłości i ustalenie, które z nich będą oficjalnie używane od teraz,” mówi Eric Mamajek, kierownik i organizator grupy roboczej IAU.
Decyzja jest efektem prac podjętych w maju 2016 roku, kiedy to grupa robocza UAI rozpoczęła przeczesywanie literatury w celu określenia, które nazwy gwiazd powinno się uznać za oficjalne. Grupa poszukiwała nazw jednowyrazowych oraz nazw historycznie wykorzystywanych w astronomii i kulturze.
„Zadanie grupy było zdecydowanie, które tradycyjne nazwy gwiazd nadawane przez kultury na całym świecie, powinny być uznane za oficjalne w celu uniknięcia wątpliwości,” poinformowała IAU w oświadczeniu. „Niektóre nazwy najjaśniejszych i najbardziej rozpoznawalnych gwiazd nie miały jednej, oficjalnej pisowni, inne miały różne nazwy, a czasami jedna nazwa była wykorzystywana do różnych gwiazd.”
Pełna lista 227 gwiazd dostępna jest na stronie IAU. Katalog zawiera 18 nazw gwiazd zatwierdzonych w grudniu 2015 roku, z czego 14 zostało zaproponowanych i przegłosowanych przez opinię publiczną w ramach akcji NameExoWorlds. Zatwierdzone nazwy gwiazd nie będą mogły być wykorzystane do nazywania planetoid, księżyców planet i egzoplanet.
Źródło: space.com
Wspieraj działanie portalu Puls Kosmosu – kliknij poniżej
