Europejska Agencja Kosmiczna podjęła decyzję o realizacji misji sondy kosmicznej EnVision do Wenus. Według planów sonda będzie badała drugą planetę od Słońca aż od jądra planeta po jej zewnętrzną, gęstą atmosferę. Dzięki temu zyskamy nowy wgląd w historię, aktywność geologiczną i ewolucję klimatu na tym fascynującym, choć nieprzyjaznym globie.
Sama decyzja ESA oznacza, że właśnie zakończyła się faza badań i podjęta została decyzja o realizacji misji kosmicznej. Po wybraniu europejskiego wykonawcy jeszcze w tym roku wkrótce rozpoczną się prace mające na celu sfinalizowanie projektu i budowę sondy. Przewiduje się, że EnVision wystartuje na rakiecie Ariane 6 w 2031 roku.
„Od czasu wyboru misji w 2021 r. przeszliśmy od określania ogólnych celów naukowych do konkretnego planu misji. Jesteśmy bardzo podekscytowani przejściem do następnego kroku. EnVision odpowie na długotrwałe pytania dotyczące Wenus, prawdopodobnie najmniej poznanej planety ziemskiej Układu Słonecznego”.
mówi Thomas Voirin, kierownik badań w ESA EnVision.
Wenus jest najbliższym sąsiadem Ziemi — znajduje się znacznie bliżej niż Mars — i jest bardzo podobna do naszej macierzystej planety pod względem masy i rozmiarów. Jednak w przeciwieństwie do Ziemi nie jest to przyjemne miejsce dla jakichkolwiek form życia. Spośród skalistych ciał Układu Słonecznego Wenus ma najgęstszą atmosferę i jest całkowicie pokryta warstwami grubych chmur składających się głównie z kwasu siarkowego. Na powierzchni Wenus panuje średnio 464°C, a miażdżące ciśnienie powietrza jest 92 razy większe niż na powierzchni Ziemi. Powstaje zatem pytanie o to, jak i kiedy bliźniak Ziemi stał się tak niegościnny?
Pomiary wykonane przez EnVision pomogą nam rozwikłać kluczowe tajemnice naszego gorącego sąsiada. Według planu sonda ustali, w jaki sposób wulkany, tektonika płyt i uderzenia planetoid ukształtowały powierzchnię Wenus oraz jak wygląda kwestia aktualnej aktywności geologicznej. EnVision zbada także wnętrze planety, zbierając dane na temat struktury i rozmiarów jądra, płaszcza i skorupy Wenus. Na koniec zbada pogodę i klimat na Wenus, w tym wpływ na nie aktywności geologicznej na powierzchni.
Aby umożliwić tak przekrojową analizę, EnVision będzie wyposażony w obszerny zestaw instrumentów naukowych. Będzie to pierwsza misja polegająca na bezpośrednim sondowaniu powierzchni Wenus za pomocą sondy radarowej. Drugi instrument radarowy, VenSAR, będzie mapował powierzchnię z rozdzielczością do 10 metrów i określał takie cechy, jak ukształtowanie powierzchni. Trzy różne spektrometry będą badać skład powierzchni i atmosfery. Eksperyment radiotechniczny natomiast wykorzysta fale radiowe do badania wewnętrznej struktury planety i właściwości atmosfery.
EnVision dołączy do floty europejskich sond kosmicznych badających ciała Układu Słonecznego. Razem z nimi stara się realizować dwa najważniejsze zadania zawarte w kosmicznej wizji ESA na lata 2015–2025, a mianowicie: Jakie są warunki powstawania planet i pojawiania się życia? Jak działa Układ Słoneczny?
Będzie to druga europejska misja na Wenus. Należąca do ESA sonda Venus Express (2005–2014) skupiała się na atmosferze planety, ale dokonała także zaskakujących odkryć, które wskazały na możliwe gorące punkty wulkaniczne na powierzchni planety. Badania atmosfery były kontynuowane także w ramach japońskiej misji Akatsuki, która nadal aktywnie śledzi ruch atmosfery i pogodę na Wenus.
Dawno temu misje NASA Mariner i Pioneer Venus (lata 60. i 70. XX w.), misje Wenera i Wega Związku Radzieckiego (lata 60.–80. XX w.) oraz misja Magellan (NASA) zajmująca się mapowaniem radarowym (1990–1994) ukształtowały obraz suchego świata z krajobrazem zależnym od wulkanów i intensywnej aktywności geologicznej. Sondy te odkryły rozległe równiny oznaczone strumieniami lawy, otoczone wyżynami i górami. Instrument VenSAR należący do EnVision, za którego budowę odpowiedzialna będzie NASA, będzie mapował powierzchnię Wenus w znacznie wyższej rozdzielczości niż Magellan, dzięki czemu będzie w stanie dostrzec szczegóły ponad dziesięciokrotnie mniejsze niż wcześniej.
Tym razem EnVision nie będzie sama w swojej podróży na Wenus. Spodziewając się owocnej współpracy, NASA wybrała także dwie nowe misje na Wenus w ramach swojego programu Discovery: DAVINCI (Deep Atmphere Venus Investigation of Noble Gass, Chemistry, and Imaging) i VERITAS (Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography i Spektroskopia). EnVision, DAVINCI i VERITAS wspólnie zrewolucjonizują naszą wiedzę o bliźniaczce Ziemi.