Siergiej Koposow z Carnegie Mellon University jest odkrywcą gwiazdy S5-HVS1. Gwiazda znajdująca się w gwiazdozbiorze Żurawia porusza się dziesięciokrotnie szybciej od innych gwiazd w Drodze Mlecznej.
Astronomowie badają szybkie gwiazdy od czasu odkrycia tego typu obiektów zaledwie 20 lat temu. S5-HVS1 to szczególnie niespotykana gwiazda ze względu na jej wysoką prędkość, ale także bliski przelot w pobliżu Układu Słonecznego, w odległości „zaledwie” 29 tysięcy lat świetlnych. Dzięki tej informacji astronomowie mogli prześledzić trajektorię lotu wstecz, aż do centrum Drogi Mlecznej, w którym to skrywa się Sagittarius A*, supermasywna czarna dziura o masie 4 milionów mas Słońca.
„To niesamowicie ekscytujące. Od dawna podejrzewaliśmy, że czarne dziury mogą wyrzucać gwiazdy ze swojego otoczenia z ogromnymi prędkościami. Niemniej jednak nigdy wcześniej nie mieliśmy tak jednoznacznego związku szybkiej gwiazdy z centrum Galaktyki” mówi Siergiej Koposow, główny autor artykułu. „Uważamy, że czarna dziura wyrzuciła tę gwiazdę ze swojego otoczenia z prędkością tysięcy kilometrów na sekundę jakieś pięć milionów lat temu. Zatem doszło do tego w czasie, gdy przodkowie ludzi dopiero uczyli się chodzić w pozycji wyprostowanej”.
Superszybkie gwiazdy mogą być wyrzucane w przestrzeń przez czarne dziury w ramach mechanizmu Hillsa zaproponowanego przez astronoma Jacka Hillsa trzydzieści lat temu. Pierwotnie, S5-HSV1 była elementem układu podwójnego, który za bardzo zbliżył się do Sgr A*. W trakcie grawitacyjnych przepychanek, towarzysząca jej gwiazda została przechwycona przez czarną dziurę, podczas gdy S5-HVS1 została wyrzucona z otoczenia z ogromną prędkością.
„To pierwszy obserwowany przykład mechanizmu Hillsa” mówi Ting Li z Obserwatorium Carnegie i Uniwersytetu Princeton. „Obserwowanie tej gwiazdy jest czymś wyjątkowy” dodaje, „Z tego co wiemy, musiała powstać w centrum galaktyki, w miejscu znacząco różniącym się od naszego lokalnego otoczenia. To niesamowity gość z innego świata”.
Odkrycia S5-HVS1 dokonano za pomocą 3,9-metrowego teleskopu AAT (Anglo-Australian Telescope) znajdującego się w Coonabarabran w Australii, oraz dzięki doskonałym obserwacjom prowadzonym przez satelitę Gaia, który pozwolił astronomom odkryć rzeczywistą prędkość gwiazdy i jej podróż z wnętrza Drogi Mlecznej.
Wyniki obserwacji opublikowano w periodyku MNRAS. Do zespołu obserwacyjnego należą naukowcy z USA, Wielkiej Brytanii, Australii i Chile.
Źródło: Macquarie University