Dzięki nowym obserwacjom przy pomocy należącego do ESO teleskopu VST, astronomowie odkryli trzy różne populacje niemowlęcych gwiazd w gromadzie w Mgławicy Oriona. To niespodziewane odkrycie dodaje nowy, bardzo ważny aspekt, do zrozumienia w jaki sposób formują się takie gromady. Odkrycie sugeruje, ze powstawanie gwiazd może zachodzić falami, z których każda zachodzi w znacznie szybszej skali czasowej niż do tej pory przypuszczano.
OmegaCAM — kamera optyczna szerokiego pola na należącym do ESO teleskopie VLT Survey Telescope (VST) — uchwyciła spektakularną Wielką Mgławicę w Orionie i związaną z nią gromadę młodych gwiazd (Orion Nebula Cluster), uzyskując nowe, piękne i bardzo szczegółowe zdjęcie. Obiekt ten jest jednym z najbliższych gwiezdnych żłobków zarówno dla gwiazd małomasywnych, jak i tych o dużych masach. Odległość wynosi około 1350 lat świetlnych.
Ale mamy tutaj coś więcej niż tylko ładny obrazek. Zespół naukowy, którym kieruje astronom ESO, Giacomo Beccari, wykorzystał zebrane dane świetnej jakości do precyzyjnego zmierzenia jasności i barw wszystkich gwiazd w gromadzie Mgławicy Oriona. Pomiary pozwoliły astronomom na ustalenie mas i wieku gwiazd. Ku zaskoczeniu naukowców, dane ujawniły istnienie trzech różnych populacji o potencjalnie różnych wieku.
„Analiza danych po raz pierwszy była jednym z tych momentów ’Wow!’, które zdarzają się tylko raz lub dwa razy w trakcie życia astronoma” mówi Beccari, pierwszy autor publikacji opisującej wyniki badań. „Niesamowita jakość obrazów z OmegaCAM pokazała bez cienia wątpliwości, że widzimy trzy różne populacje gwiazd w centralnych częściach Oriona.”
Monika Petr-Gotzens, współautorka pracy, także pracująca z ESO Garching, kontynuuje: „Ma to duże znaczenie. Jesteśmy świadkami tego, że gwiazdy w gromadzie na początku swojego życia nie formują się wszystkie jednocześnie. Może to oznaczać, że nasze zrozumienie sposobu powstawania gwiazd w gromadach wymaga modyfikacji.”
Astronomowie starannie sprawdzili możliwość, czy zamiast wskazywać różny wiek, odmienna jasność i kolory niektórych z gwiazd może być spowodowana obecnością ukrytych towarzyszy (wtedy gwiazda wydawałaby się jaśniejsza i bardziej czerwona niż jest w rzeczywistości). Ale taka koncepcja skutkuje dość nietypowymi własnościami takich par gwiazd, których nigdy dotąd nie obserwowano. Inne pomiary gwiazd, takie jak ich prędkości rotacji i widma, także wskazują, że obiekty te muszą mieć różny wiek.
„Chociaż nie można jeszcze formalnie wykluczyć możliwości, że gwiazdy te są podwójne, wydaje się bardziej naturalne do zaakceptowania, że widzimy trzy generacje gwiazd, które uformowały się sukcesywnie w ciągu mniej niż trzech milionów lat” podsumowuje Beccari.
Nowe wyniki silnie sugerują, że powstawanie gwiazd w gromadzie Mgławicy Oriona zachodzi falami i szybciej niż do tej pory sądzono.
Źródło: ESO