Naukowcy pracujący na danych z obserwatorium ALMA obserwując gwiazdy podobne do Słońca na bardzo wczesnym etapie ewolucji zaobserwowali ślady izocyjanianu metylu – jednego z chemicznych składników życia. To pierwszy przypadek odkrycia tego prebiotycznego związku w kierunku protogwiazd podobnych do tej, z której powstał Układ Słoneczny. Odkrycie to może pomóc naukowcom zrozumieć skąd się wzięło życie na Ziemi.
Dwa niezależne zespoły astronomów zaprzęgły potężną moc obserwatorium ALMA (Atacama Large Milimeter/submilimeter Array) do wykrycia prebiotycznego, złożonego związku organicznego – izocyjanianu metylu w wielokrotnym układzie gwiazd IRAS 16293-2422. Pierwszym zespołem kierował Rafael Martin-Domenech z Centro de Astrobiologia w Madrycie oraz Victor M. Rivilla z INAF-Osservatorio Astrofisico di Arcetri we Florencji, a drugim Niels Ligterink z Obserwatorium w Lejdzie oraz Audrey Coutens z University College w Londynie.
Ten układ gwiazd bezustannie nas zaskakuje! Po tym jak odkryliśmy cukry, teraz udało się wykryć izocyjanian metylu. Ta rodzina związków organicznych bierze udział w syntezie peptydów i aminokwasów, które w formie białek są biologiczną podstawą życia jakie znamy – tłumaczą Niels Ligterink i Audrey Coutens.
Możliwości ALMA pozwoliły obu zespołom na zaobserwowanie związku na kilku różnych i charakterystycznych długościach fali w radiowym zakresie promieniowania. Badacze odkryli unikalne chemiczne odciski w ciepłym, gęstym, wewnętrznym regionie kokonu pyłowo-gazowego otaczającego młode gwiazdy na bardzo wczesnym etapie ewolucji. Każdy z zespołów zidentyfikował i wyizolował sygnatury złożonego związku organicznego – izocyjanianu metylu. Następnie naukowcy wykorzystali metody chemicznego modelowania komputerowego oraz eksperymenty laboratoryjne, aby zrozumieć pochodzenie związku.
IRAS 16293-2422 to wielokrotny układ bardzo młodych gwiazd oddalonych od nas o 400 lat świetlnych i znajdujących się w dużym obszarze gwiazdotwórczym znanym jako Rho Ophiuchi w gwiazdozbiorze Wężownika. Najnowsze wyniki z ALMA wskazują na to, że izocyjanian metylu w formie gazowej otacza każdą ze znajdujących się tam młodych gwiazd.
Ziemia i wszystkie pozostałe planety Układu Słonecznego uformowały się z materii pozostałej po procesie formowania się Słońca. Badania protogwiazd podobnych do tej, z której powstało Słońce otwiera nam zatem nowe okno na przeszłość i pozwala nam obserwować warunki podobne do tych, które doprowadziły do powstania Układu Słonecznego ponad 4,5 miliarda lat temu.
Rafael Martin-Domenech oraz Victor M. Rivilla, główny autorzy jednego z artykułów komentują: Jesteśmy podekscytowani tymi wynikami szczególnie dlatego, że badane przez nas protogwiazdy są bardzo podobne do tej, z której powstało Słońce, a warunki panujące wokół nich sprzyjają powstawaniu planet podobnych do Ziemi. Znajdując prebiotyczne związki chemiczne możemy mieć w rękach kolejny element układanki, która doprowadzi nas do zrozumienia tego skąd wzięło się życie na naszej planecie.
Niels Ligterink cieszy się także z dodatkowych wyników laboratoryjnych: Oprócz samego wykrycia cząsteczek, chcemy się też dowiedzieć jak one powstały. Nasze eksperymenty laboratoryjne wskazują, że izocyjanian metylu może powstawać na lodowych ziarnach w bardzo zimnym otoczeniu, takim jak np. w przestrzeni międzygwiezdnej. To wskazuje z kolei na fakt, że owe związki – stanowiące podstawę wiązań peptydowych – mogą powszechnie powstawać w pobliżu większości nowych gwiazd podobnych do Słońca.
Źródło: ESO