System zapewniający bezpieczną separację między dronami, a załogowymi statkami powietrznymi zwyciężył w polskiej edycji konkursu Galileo Masters. Technologia już wkrótce ma zabezpieczyć lotnictwo przed realnym zagrożeniem kolizji z bezzałogowymi pojazdami powietrznymi.
W samych Stanach Zjednoczonych miesięcznie dochodzi do ponad 100 groźnych incydentów z udziałem dronów. W większości bezzałogowe statki powietrzne niebezpiecznie zbliżają się do pasażerskich samolotów. Ostatni głośny incydent w Polsce miał miejsce 9 czerwca, kiedy niezidentyfikowany bezzałogowiec zbliżył się do samolotu linii Emirates, który chwilę wcześniej wystartował z lotniska na Okęciu. W efekcie lotnisko było zmuszone wstrzymać starty na kilkanaście minut.
W 2014 roku podobnych zdarzeń było dziesięciokrotnie mniej. Skala problemu rośnie więc tak bardzo, że niezbędne jest wprowadzenie nowych systemów bezpieczeństwa dedykowanych dla dronów. Co prawda, jeszcze do niedawna uważano, że nie da się na tyle zminiaturyzować wymaganych elektronicznych komponentów, aby móc je wykorzystać w technologii UAV. Jednak postęp w elektronice nastąpił tak szybko, że niedawne deklaracje naukowców przestają być już aktualne.
Polska technologia antykolizyjna
Zwycięzcy największego międzynarodowego konkursu na komercyjne użycie nawigacji satelitarnej Galileo Masters opracowali zintegrowaną technologię umożliwiającą bezpieczne współdzielenie przestrzeni powietrznej między załogowymi i bezzałogowymi statkami powietrznymi.
„Nasze działania miały początkowo charakter badawczy i były dedykowane do zastosowań wewnętrznych. Kiedy pojawiły się pierwsze publiczne debaty na temat konieczności wprowadzenia systemów antykolizyjnych dla dronów my dysponowaliśmy już działającym prototypem.” – mówi dr Rafał Osypiuk pomysłodawca projektu Aerobits.
„Decydującym impulsem do dalszych prac były jednak wypowiedzi ekspertów, którzy informowali wówczas o braku dostępu do takiej technologii. W ten sposób opracowaliśmy nowe moduły, które na powierzchni kilku centymetrów kwadratowych integrowały lotniczą technologię ADS-B (Automatic Dependent Surveillance – Broadcast) oraz technologię precyzyjnego pozycjonowania satelitarnego multi-GNSS (Global Navigation Satellite System).” – dodaje dr Rafał Osypiuk.
Naukowcy swój projekt pokazali światu po raz pierwszy na międzynarodowych targach lotniczych ILA Berlin Air Show w czerwcu tego roku. Decyzja o udziale w wydarzeniu okazała się strzałem w dziesiątkę, technologia wzbudziła duże zainteresowanie nie tylko wśród producentów dronów, ale również instytucji i organizacji wpływających na kształt prawa lotniczego w Unii Europejskiej.
Od momentu wykupienia praw autorskich, naukowcy działają jako dwuosobowy startup przy Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie.
„Projekt powstał na polskiej uczelni i jest przykładem tego, że i w naszym kraju udaje się tworzyć potrzebne rozwiązania technologiczne w środowisku akademickim, które później można wdrożyć na rynek. W porównaniu z innymi zgłoszeniami do konkursu, ten projekt ma już za sobą kilka lat ważnych prac badawczo-rozwojowych i kilka zintegrowanych oraz przetestowanych prototypów. To świadczy o wysokim poziomie zaawansowania technologicznego.” – mówi Krzysztof Kanawka organizator polskiej edycji konkursu Galileo Masters.
Aktualnie zespół Aerobits pracuje nad nowym technologicznym rozwiązaniem, które będzie stanowiło bazę do wytwarzania sub-miniaturowych systemów antykolizyjnych o skalowalnej funkcjonalności. Wejście na rynek naukowcy planują na rok 2017, jednak dużo zależeć będzie od efektów współpracy w zakresie powiązania systemów elektronicznych z regulacjami prawnymi.
Niemiecka Agencja Kosmiczna wyróżnia polski projekt
W tegorocznej edycji Galileo Masters ważne wyróżnienie otrzymał także projekt ACNS (ang. Augmented Crane Navigation System), który uzyskał nagrodę specjalną od Niemieckiej Agencji Kosmicznej. Zespół projektu ACNS opracowuje system automatyzacji dźwigów podczas prac na wysokościach. Technologia odpowiadać będzie za nawigację i transport ładunków, minimalizowanie szans na zderzenie oraz zmniejszenie wahań zaczepów.
Partnerzy i organizatorzy polskiej edycji Galileo Masters: Blue Dot Solutions, Black Pearls VC, Polska Agencja Kosmiczna, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Agencja Rozwoju Przemysłu, Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna, GMV, Creotech Instruments S.A., ITTI. Patronat honorowy nad konkursem objęło Ministerstwo Rozwoju, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Związek Pracodawców Sektora Kosmicznego.
Galileo Masters (European Satellite Navigation Competition – ESNC) uznawany jest za najważniejszy w Europie konkurs dla osób zainteresowanych technologiami satelitarnymi, którzy myślą o działalności w sektorze kosmicznym. Do konkursu zgłaszane są pomysły na aplikacje, urządzenia i technologie wykorzystujące nawigację satelitarną. Nagroda główna w konkursie wynosi 20 000 euro, a suma wszystkich nagród przekracza 1 milion euro. Polska edycja konkursu w 2016 roku zdobyła najwięcej zgłoszeń spośród wszystkich edycji w Europie.
Aerobits był jednym z projektów, które brały udział w programie POSITION, mającym na celu rozwój polskich rozwiązań opartych o nawigację satelitarna (GNSS). POSITION był pierwszym programem z zakresu przemysłu kosmicznego realizowanym przez polskiego lidera w ramach programu Horyzont 2020. Dzięki POSITION polskie rozwiązania oparte o nawigację satelitarną (GNSS) miały być częściej doprowadzane do realnych wdrożeń na rynku.