Kwazary to supermasywne czarne dziury, które znajdują się w centrach potężnych galaktyk i wciąż akreują materię. Świecą one na tyle jasno, że często uważa się je za kosmiczne latarnie widoczne z największych odległości we Wszechświecie. W ramach najnowszych badań prowadzonych przez zespół kierowany przez Eduardo Banados z Carnegie odkryto 63 nowe kwazary z czasów kiedy Wszechświat miał zaledwie miliard lat.
To największa próbka tak odległych kwazarów zaprezentowanych w pojedynczym artykułem naukowym, która niemal podwaja liczbę dotychczas znanych starożytnych kwazarów tego typu. Artykuł zostanie opublikowany w periodyku The Astrophysical Journal Supplement Series.
„Kwazary to jedne z najjaśniejszych obiektów we Wszechświecie, które niemal dosłownie rzucają światło na naszą wiedzę o wczesnym Wszechświecie,” mówi Banados.
Jednak jak dotąd populacja znanych, starożytnych kwazarów była stosunkowo niewielka przez co możliwość wyciągnięcia z ich cennych informacji była mocno ograniczona. Jednym z głównych wyzwań jest odkrywanie ty odległych kwazarów, które są wyjątkowo rzadkie. Naukowcy poszukują ich od dziesięcioleci, jednak jak na razie jest to szukanie igły w stogu siana.
Kwazary odkryte przez Banadosa i jego zespół dostarczą nam cennych informacji z pierwszego miliarda lat po Wielkim Wybuchu – okresu wyjątkowo interesującego dla astronomów.
Dlaczego?
Wszechświat powstał w Wielkim Wybuchu i początkowo wypełniała go niesamowicie gorąca materia. Jednak później temperatura spadła na tyle, że mogły powstać pierwsze protony i elektrony, które następnie połączyły się w atomy wodoru, co z kolei doprowadziło do powstania ciemnego wszechświata. Dopiero jak te jądra atomowe utworzyły większe struktury, światło ponownie zaczęło przenikać pustkę Wszechświata. Stało się tak dopiero gdy grawitacja skondensowała materię i powstały pierwsze źródła promieniowania, wśród których mogły być także kwazary.
Wciąż nie wiemy zbyt wiele o tym okresie historii wszechświata, kiedy znów pojawiło się światło. Większa liczba dawnych kwazarów pozwoli ekspertom sprawdzić co się działo w pierwszym miliardzie lat po Wielkim Wybuchu.
„Powstawanie i ewolucja najwcześniejszych źródeł światła i struktur we Wszechświecie to jedna z największych tajemnic współczesnej astronomii,” mówi Banados. i”Bardzo jasne kwazary – takie jak 63 obiekty odkryte w ramach omawianych tu badań – to absolutnie najlepsze narzędzia do badania wczesnego Wszechświata.
Źródło: Carnegie Institution for Science