Zespół astronomów dostarczył nam najlepszy jak dotąd obraz planety poruszającej się po orbicie wokół swojej gwiazdy. Seria zdjęć wykonanych między listopadem 2013 roku, a kwietniem 2015 roku przedstawia egzoplanetę beta Pictoris poruszającą się przez 1.5 roku na fragmencie swojej 22-letniej orbity.
Po raz pierwszy odkryta w 2008 roku, beta Pic b to gazowy olbrzym o masie równej 10-12 masom Jowisza, krążący po orbicie o średnicy porównywalnej z orbitą Saturna. Stanowi ona część dynamicznego i złożonego układu planetarnego beta Pictoris, gwiazdy leżącej 60 lat świetlnych od Ziemi. Układ ten zawiera komety, orbitujące obłoki gazowe oraz potężny dysk odłamków, który w naszym Układzie Słonecznym rozciągałby się od orbity Neptuna na prawie 2000 AU (1 AU – jednostka astronomiczna równa średniej odległości Ziemi od Słońca).
Ponieważ planeta i dysk odłamków oddziałują ze sobą grawitacyjnie, układ ten stanowi dla astronomów idealne laboratorium do testowania teorii dotyczących powstawania układów planetarnych poza naszym własnym.
Maxwell Millar-Blanchear, doktorant na University of Toronto, jest głównym autorem artykułu, który zostanie dzisiaj opublikowany w czasopiśmie Astrophysical Journal. Artykuł opisuje obserwacje układu beta Pictoris wykonane za pomocą instrumentu Gemini Planet Imager (GPI) na teleskopie Gemini South w Chile.
„Zdjęcia w tej sekwencjii przedstawiają najdokładniejsze kiedykolwiek wykonane pomiary pozycji planety,” mówi Millar-Blanchear. „Dodatkowo, dzięki GPI jesteśmy w stanie jednocześnie obserwować planetę oraz dysk. Dzięki połączeniu wiedzy o dysku i o planecie możemy poznawać architekturę systemu planetarnego oraz wzajemnych oddziaływań między jego elementami.”
Artykuł zawiera poprawki pomiarów orbity egzoplanety, nowe informacje dotyczące dynamicznego oddziaływania pierścienia z planetą oraz najdokładniejsze jak dotąd pomiary masy beta Pictoris.
Astronomowie jak dotąd odkryli prawie dwa tysiące planet pozasłonecznych w ostatnich dwóch dekadach, jednak większość z nich została wykryta za pomocą instrumentów – takich jak teleskop kosmiczny Kepler – wykorzystujących metodę tranzytu.
Dzięki GPI astronomowie uzyskują obrazy samych planet – to niesamowite osiągnięcie zważając na fakt, że tego typu planeta zazwyczaj jest niedostrzegalna w blasku gwiazdy, wokół której krąży.
Źródło: Dunlap Institute for Astronomy and Astrophysics / ApJ