Astronomowie przewidują bliskie spotkanie obiektu będącego pozostałością po gwieździe wielkości miasta i jednej z najjaśniejszych gwiazd Drogi Mlecznej.
Niewielki obiekt, pulsar, został pierwotnie odkryty przez Teleskop Kosmiczny Fermiego. Kolejne obserwacje radiowe przeprowadzone przez zespół z Centrum Astrofizyki Uniwersytetu w Manchester, przeprowadzone za pomocą 76-metrowego radioteleskopu Lovella wskazują, że pulsar porusza się po orbicie wokół gwiazdy towarzysza. Ta orbita na początku 2018 r zaprowadzi pulsar w szeroki dysk gazu i pyłu wokół gwiezdnego towarzysza, prowadząc do spektakularnej serii eksplozji. Naukowcy planują globalną kampanię obserwowania tego zdarzenia, która potencjalnie może dostarczyć wielu informacji o ewolucji gwiazd.
Pulsar, znany jako PSR J2032+4127, to gwiazda neutronowa o masie równej dwóm masom Słońca. Obraca się wokół własnej osi 7 razy na sekundę, a jej średnica to zaledwie 20 km. Precyzyjne pomiary czasu upływającego między następującymi po sobie błyskami wskazują, że pulsar jest grawitacyjnie przyciągany przez masywną, młodą gwiazdę o nazwie MT91 213. Okres orbity wyliczono na 25 lat. Z obliczeń wychodzi także, że oba obiekty zbliżą się do siebie na niewielką odległość za niecałe 3 lata.
MT91 213 to gwiazda typu Be o masie 15 mas słońca. Cechą charakterystyczną gwiazd tego typu są silne wypływy, tzw. wiatry gwiezdne oraz otaczające je duże dyski materii. Podczas przejścia pulsaru przez taki dysk, astronomowie będą w stanie wykorzystać go do pomiaru grawitacji gwiazdy, pola magnetycznego, gęstości wiatru wypływającego z gwiazdy oraz struktury dysku.
Profesor Andrew Lyne z Uniwersytetu w Manchester jest głównym autorem artykułu dotyczącego tego zjawiska, który opublikowany został w najnowyszym wydaniu Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRAS). „Jest to układ podwójny zawierający pulsar radiowy. Dla takiego układu to najdłuższy aktualnie znany okres. To także doskonała okazja zbadania masywnej gwiazdy typu, który jest źródłem wielu ciężkich pierwiastków w Galaktyce.”
Dr Paul Ray z Naval Research Laboratories w Waszyngtonie dodaje: „Gdy odkryliśmy ten pulsar w 2009 roku zauważyliśmy, że znajduje się w tym samym kierunku co jedna z masywnych gwiazd w gwiazdozbiorze Łabędzia, jednak nasze wstępne pomiary nie wykazały, aby którykolwiek z obiektów był elementem układu podwójnego. Mogłoby tak być, gdyby był to układ o naprawdę długim okresie orbitalnym, dużo dłuższym niż podówczas znaliśmy w typowym układzie pulsar-masywna gwiazda.”
Jedynie wytrwałe, długoterminowe poświęcenie naukowców z Jodrell Bank odkryły podwójną naturę tego układu. Wydaje się, że układ ten niemalże został rozerwany przez wybuch supernowej, który utworzył pulsar i umieścił go na bardzo długiej i mimośrodowej orbicie.
Ptof. Ben Stappers z Uniwersytetu w Manchesterze mówi: „Taka zapowiedź energetycznych eksplozji podczas bliskiego przejścia obu gwiazd za 3 lata umożliwia nam przygotowanie się do zbadania systemu w całym spektrum promieniowania elektro-magnetycznego za pomocą największych teleskopów.”
Po bliskim spotkaniu, prędkość pulsara wyrzuci go z pobliża gwiazdy, której grawitacja i tak go ponownie przyciągnie do siebie ćwierć wieku później.
Źródło: MNRAS /phy.so